Anayasa Mahkemesinin 21.09.2022 Tarihli ve 2019/2236 Başvuru Numaralı Kararı

Başvurucuların, 1925 yılında Yunanistan mübadili olarak Türkiye’ye gelen dedesine iskânen verilen 5 dönümlük tarlanın herhangi bir parsele uygulanmaması ve tapu kaydına dönüştürülmemesi hakkında 1968 yılında köy işleri bakanlığına verilen dilekçe idare tarafından reddedilmiştir. Bu işlemin iptali için Danıştay’a dava açılmış idarenin ret kararı iptal edilmiştir. Başvurucuların babası tarafından kararın infazı için idareye başvurulmuşsa da bir netice alınamamıştır. Bunun üzerine Asliye Sulh Hukuk Mahkemesinde açılan davada iskânen verilen taşınmazlarda mülkiyet hakkının iskân defterinin mülki amir tarafından onaylanması ile doğacağı gerekçe gösterilerek tescil talebini reddetmiş ve başvurucular lehine tazminata hükmetmiştir. Karar Yargıtay’da iskânen tahsisin mülkiyetinin tescilden önce geçtiği gerekçesi ile bozulmuştur. Başvurucular tazminat davasının reddi sebebiyle mülkiyet hakkının ihlalini savunmuş ve kesinleşmiş Danıştay kararının uygulanmamasının mülkiyet hakkı ve adil yargılanma hakkını ihlal ettiği iddiasındadır. Mülkiyet hakkının icrasına yönelik nihai bir yargı kararının uygulanmaması Anayasanın 35. Maddesini ihlal niteliğindedir. Somut olayda 1771 sayılı kanundan doğan ve varlığı Danıştay kararıyla tespit edilen 5 dönümlük taşınmazın tapusunu edinme hakkının aynen teslim sağlanamamasının alternatifi olarak tazminata hükmedilmesi isteminin zamanaşımı gerekçesiyle reddedilmesi mülkiyet hakkının ihlalini oluşturur.